محمدنسیم نظری
پس از کش‌وقوس‌ها و غوغا سالاری‌های فراوان، پنج‌شنبه ۴ قوس، امرالله صالح معاون اول ریاست‌جمهوری در صفحه‌ی فیسبوکش از توقف پخش جلسات شش‌ونیم صبح در صفحه فیسبوک و شبکه‌های اجتماعی خبر داد. معاون اول ریاست‌جمهوری دلیل، عدم پخش جلسات شش ونیم صبح را به‌صورت رسمی توضیح نداده است، اما تأکید کرد که جلسات شش‌ونیم بدون نشر در فیسبوک به‌شکل جدی و همه جانبه پی‌گیری و ادامه خواهد داشت. جلسات شش‌ونیم صبح به رهبری امرالله صالح متشکل از ارگان مختلف دولتی از جمله شاروالی کابل، ریاست امنیت ملی کابل، وزارت داخله، ترافیک کابل و شماری دیگر از نهادهای دولتی بود که نزدیک به دو ماه است توسط معاون اول ریاست جمهوری برای تنظیم امور شهری و ارائه بهتر خدمات عمومی در کابل رهبری و مدیریت می‌شود.
این جلسات در پاسخ به بی‌نظمی‌ها و شکایت‌های متعدد شهروندان از وضعیت بد امنیتی، دزدی و سرقت‌های مسلحانه و نیز بی‌نظمی‌های شهری در کابل، راه اندازی و مدیریت می‌گردد و بنام میثاق امنیتی شهر کابل نیز یاد می‌شود. در اوایل معاون اول ریاست‌جمهوری در جلسات شش‌ونیم صبح ادعا می‌کرد که روزی این جلسات به گوگل شهر کابل تبدیل خواهد شد و تمام رویدادها و اتفاقات امنیتی، استخباراتی، کشفی، تروریستی، دزدی و سرقت‌های مسلحانه مورد کنکاش و بررسی جدی این جلسات و زیر زره‌بین افراد مسلکی و متعهد قرار خواهد گرفت.
هم‌چنین معاون نخست ریاست‌جمهوری، همواره بر بهبود اوضاع نابسامان امنیتی با تطبیق میثاق امنیتی در شهر کابل تأکید داشت و معتقد بود که این جلسات سر انجام می‌تواند شهری که هیچ‌گونه نظارت سازمانی در آن وجود نداشته/ندارد، را یک شبه به گلستان آرام و با صفا تبدیل نماید. او در اظهارات خویش در این جلسات که همیشه به شکل روزمره از صفحه رسمی فیسبوکش نشر می‌شد بر ضرورت سازمانی و نهادی در امر مبارزه با تروریزم، مواد مخدر، قاچاق انسان، سرقت‌های مسلحانه در داخل شهر و ده‌ها موارد از این دست تأکید می‌کرد؛ اما عملن به‌دنبال نهادسازی و تقویت ضروروت مبرم به نهادسازی درون ادارات دولتی نداشت؛ بلکه به دنبال نهادهای موازی و بدون صلاحیت و هم‌چنین نهادهای جداگانه‌ای به‌نام میثاق امنیتی شهر کابل بود که تصور می‌کرد در آن تمام مسوولین ذی‌دخل حضور دارند و می‌شود دولت و نهادهای دولتی را به این شکل اداره و مدیریت کرد.
صالح در طول چند دهه‌ی گذشته معروف به شخصیت استخباراتی و بچه فیلم هالیود بود، او در رسانه‌های اجتماعی همیشه غوغا سالاری می‌کرد. در زمانی که بیرون از قدرت سیاسی قرار داشت، علیه اشرف غنی ریس‌جمهور و تیم حاکم او در ارگ، به نشر و پخش تصاویر و یاداشت‌های فیسبوکی می‌پرداخت و حتی باری ادعای کرد که اشرف غنی هیچ پایه مردمی و سیاسی در داخل افغانستان ندارد و هدف آن جمع‌آوری پول و سرمایه‌گذاری در بیرون از کشور به‌هدف رسیدن به آرمان‌های ناسیونالیستی و تبعیض‌گرایانه می‌باشد.
پس از حضور و تفاهم با اشرف غنی چند صباحی که به حیث سرپرست وزارت داخله ایفای وظیفه می‌کرد، نیز با پخش و نشر فعالیت‌های روزانه‌ی خویش در فیسبوک به دنبال جلب توجه افکار عمومی و تقویت پایه‌های مردمی خویش بود. اما با آمدن در کرسی معاونت اول ریاست‌جمهوری، او تمام تلاش، دانش، تجربه وکارکردهای خویش را در صفحات مجازی پخش و نشر می‌کرد و تلاش داشت تا فشار افکار عمومی علیه حاکمیت را کاهش داده و نشان دهد که دولت در امر مبارزه با هراس افگنی و تروریزم قابلیت و جدیت همه جانبه را دارد. او در طول دوران معاونت خویش تا کنون تنها به گزارش‌های فیسبوکی و فعالیت در رسانه‌های اجتماعی بسنده نموده و هیچ دستارود قابل ملاحظه و ملموسی که بتواند ادعای او را در امر مبارزه با دشمنان مردم افغانستان و تفکیک او با سایر سیاست‌مداران این مرز بوم نشان دهد، ندارد.
در جلسات شش‌ونیم صبح که بیشتر به یک تغذیه فکری فیسبوکی شباهت داشت؛ نه جلسات اداری و ساختاری، صالح تلاش می‌کرد تا قناعت شهروندان را به دست آورده و به شکل صوری کارها را سامان دهد. در مورد جلسات شش‌ونیم صبح نکات ذیل قابل دقت و توجه است.
۱-آقای معاون ریس‌جمهور! کابل تمام افغانستان نیست که شما تنها دغدغه‌ی پایتخت کشور را به سر می‌پروانید. درست است که پایتخت به لحاظ سیاسی و فرهنگی برای هر کشوری حایز اهمیت و در خورد توجه است؛ زیرا که در آن مرکز اقتدار سیاسی، سیاست‌گران و اعضای بلند پایه دولتی و نظامی، نمایندگان کشورها و مهمان‌های خارجی حضور دارند، اما نباید فراموش کرد که تنها گرفتن امنیت کابل نمی‌تواند ثبات را در افغانستان به‌وجود آورد. کابل مثل سایر شهرها و ولایت‌های کشور نیازمند تأمین امنیت است، اما توجه به یک شهر خاص دلیل بر توجه دولت در تمام ولایات نیست؛ اگر صالح ادعا می‌کند که با تأمین امنیت در پایتخت می‌تواند امنیت را در کندز و غزنی، هلمند و ارزگان نیز تأمین کند، زهی خیال باطل!
۲- جلسات میثاق امنیتی که معروف به جلسات شش‌ونیم صبح است؛ تنها به یک بازی فیسبوکی می‌ماند که هیچ تعهدی در قبال انجام و یا عدم انجام آن‌ها وجود ندارد. آقای صالح اگر ادعا دارد که در این جلسات پیشنهادات و نظریات مردم و خلاهای امینتی و استخباراتی پوشش داده می‌شود، به لحاظ حقوقی باید زیرساخت‌های آن‌را نیز مطالعه و بررسی کند و از لحاظ ساختاری و حقوقی به‌چنین سوالات باید پاسخ دهد: این جلسات در ساختار کنونی دولت چه جایگاهی دارد؟، اجراات این جلسات در کجا و توسط کی‌ها تقعیب و انجام می‌شود؟ ترکیب اصلی این جلسات چه‌گونه است و حضور افراد در آن جلسات تحت کدام میکانیزم و به چه شکل ممکن می‌شود؟ حد اعظم وحد اقل شرکت کنندگان در این نشست توسط کدام مرجع با صلاحیت تعیین می‌گردد؟ و ده‌ها سوال حقوقی دیگر از این دست است که به‌صورت حتم معاون اول ریاست‌جمهوری از دادن پاسخ به آن‌ها عاجز است.
۳- تا کنون هیچ یک از اعضای این جلسه به‌شکل رسمی به غیر از معاون اول ریاست‌جمهوری، ادعا نه کرده‌اند که در این جلسات اشتراک دارند. چرا آن‌ها از ابراز شرکت در این جلسات خود داری می‌کنند، آیا ملاحظات امنیتی و استخباراتی وجود دارد؟
۴- جلسات شش‌ونیم صبح بر خلاف پیش بینی‌های معاون اول ریاست جمهوری، نه تنها که جا باز نکرد؛ بلکه هر روز بر تعداد مخالفان آن افزدوه شد، این جلسات در نفس خود بازی بی‌مزه بود که حاکمیت برای کارکردهای صوری روزمره به مردم نمایش می‌داد. معاون اول ریاست‌جمهوری تصور داشت که نظام سیاسی و ساختار دولت که بسی گسترده و کلان است، را می‌توان با چنین جلسات رهبری کرد و خود را شیر میدان این معرکه نفس‌گیر معرفی نمود، اما به مرور زمان معلوم شد که این جلسات به شکل صوری و بدون نتیجه‌ی ملموسی ادامه یافت.
آقای معاون اول ریاست‌جمهوری!
حکومت‌داری با غوغا سالاری نمی‌شود، به حتم می‌توان گفت که حکومت‌داری فیسبوکی آقای صالح نوعی تلاش بی‌نتیجه برای احیای قدرت حکومت در مبارزه با هراس افگنان و قانون‌شکنان است. آقای صالح اکنون پس از موج انتقادها وحملات گسترده در کابل به این نتیجه رسیده است که جامعه افغانستان و سیاست این کشور عمیق‌تر و فراتر از بحث‌های فیسبوکی است که چند صباحی به آن‌ها پرداخته شده و در حد حرف و بحث باقی بماند. صالح اگر به‌دنبال اصلاح ساختار و ریشه کن‌سازی فساد به معنای واقعی است، باید روی زیربناهای فساد، لایه‌های حمایت کننده آن، حلقه‌های متصل به آن‌ها و در مجموع زیر ساخت‌های تنظیم‌کننده و تسهیل‌کننده فساد بپردزاد؛ نه این‌که به غوغای فیسبوکی دست یازده و برای درد بی درمان مردم افغانستان (فساد) نقطه پایان بگذارد.
