کمیته روابط خارجی مجلس سنای ایالات متحده آمریکا روز “دوشنبه 31 ثور” گزارشی در مورد خروج فاجعه بار این کشور ازافغانستان را منتشر نموده است.
در ششمین گزارش مجلس سنای آمریکا پس از سقوط حکومت پیشین افغانستان آمده که در مورد جزئیات و شیوه خروج نیروهای آمریکایی ازافغانستان و تسلط دوباره طالبان منتشر میشود.
کمیته خارجی کانگرس ایالات متحده آمریکا، اسکات میلر فرمانده سابق ماموریت حمایت قاطع ناتو در سال های 2018 تا 2021 در افغانستان را هفته گذشته در این مجلس فراخوانده تا درمورد خروجٍ به گفته آنها (فاجعه بار) از افغانستان به سناتوران توضیح ارائه نماید.
بر بنیاد این گزارش اسکات میلر تآکید می کند که طالبان در مذاکرات دوحه؛ به دنبال کسب قدرت سیاسی درافغانستان بودند وتحت هیچ شرایطی حاضر به تقسیم آن با نیروهای سیاسی موجود در کشور نبوند. ویهمچنان خاطر نشان می کند که: “آنچه ما به عنوان جزء نظامی این توافق بیشتر نگران بودیم، این بود که؛ نمیخواستیم افغانها را ترک کنیم، ما نمی خواستیم توافقی ایجاد کنیم که افغانها را بدون حمایت رها نموده و به طالبان اجازه دهد تا به این کار ادامه بدهند.”
بر بنیاد ارزیابی جنرال میلر، ایالات متحده آمریکا میتوانست پس ازسال 2021 با حضور هشت هزار وپنچصد نظامی در افغانستان به حمایت از نیروهای افغان ادامه داده ونگذارد تا کشور به دست طالبان سقوط کند، اما او معتقد است که چهرههای شاخص نظامی آمریکا نتوانستند دیدگاه رئیس جمهور و سایر نهادهای ذیدخل را برای ادامه حمایت از نیروهای افغان کسب نمایند و در نتیجه بحران کنونی به وجود آمد.
در ادامهی گزارش مجلس سنای ایالات متحده آمده است که اسکات میلر اذعان می کند که خروج آمریکا از افغانستان، صدمات اخلاقی جدی بر نسل نظامی آمریکا وارد نموده و تآثیر این خروج سالهای زیادی روی روحیه سربازان آمریکا باقی خواهد ماند.
این در حالی است که متئو میلر سخنگوی وزارات خارجه آمریکا در ماه حوت سال گذشته در پیوند به چهارمین سالگرد امضای توافق نامه دوحه توسط زلمی خلیل زاد؛ نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا در امور صلح افغانستان گفته بود که؛ این توافق سبب تضعیف متحدان واشنگتن در دولت افغانستان شده است.
با این حال بیشتر چهرههای نظامی و سیاسی آمریکا درمورد خروج از افغانستان، اداره رئیس جمهور بایدن را متهم به سوء مدیریت وعدم درک درست از واقعیتها و ساختارهای سیاسی و اجتماعی افغانستان میکنند.
چندی قبل دونالد ترامپ رئیس جمهور پیشین ایالات متحده آمریکا در کارزارهای انتخاباتی درون ایالتی، بر خروج زودهنگام و بدون برنامهی دولت آمریکا از افغانستان انتقاد نموده و آن را باعث شرمساری دولت آمریکا خوانده بود.
این همه در حالی است که پس از نزدیک به سه سال از تسلط دوباره طالبان در افغانستان، تمامی ساختارهای سیاسی، حقوقی، امنیتی و اداری کشور نابود گردیده است.
اظهارات جنرال اسکات میلر، فرمانده عمومی حمایت قاطع ناتو در افغانستان، در شرایط کنونی کشور تنها توجیه یک اشتباه تاکتیکی کاخ سفید در پیوند به عدم شناخت از جامعه افغانستان و زیرساختهای اجتماعی و امنیتی کشور را بازگو میکند.
ایالات متحده آمریکا به عنوان شریک نزدیک افغانستان، مسئولیت اخلاقی ودیپلماتیک داشت تا در مذاکرات با گروه طالبان از گروههای سیاسی، چهرههای اجتماعی، فعالین حقوق زنان و جامعه مدنی افغانستان مشورههای لازم را برای گفتوگو با طالبان دریافت میکرد.
در واقع شروع مذاکرات دوحه را میتوان به عنوان نقطهی آغاز سقوط نظام جمهوری در افغانستان قلمداد کرده و این مذاکرات بدون حضور نمایندگان جامعه مدنی افغانستان و سایر اقشار به شمول نمایندگان حکومت، یک اشتباه تاریخی بود که امروز؛ خسارتهای ناشی از آن را مردم افغانستان میپردازند.
مردم افغانستان در حاکمیت طالبان از تمامی حقوق شهروندی وانسانیشان بیبهره بوده، طالبان دروازههای مکاتب دختران را به دلایل سیاسی مسدود نموده، جامعه مدنی افغانستان را به حاشیه رانده و نهادهای سایسی را ملغی اعلام کرده و برخورد وحشیانهی گروه طالبان با جامعه مطبوعاتی کشور؛ نیز خود توماری از ظلم و توحش گروه حاکم است که در نفس خود سابقه ندارد.
طالبان بر خلاف تعهداتشان به جامعه بین المللی، حکومت یکدست و تکقومی ساخته و آن چه را خودشان ادعا دارند؛ معتقد اند که دستور خداوند است و برای همگان لازم الاجرا میباشد.
شکافهای اقتصادی و اجتماعی درحکومت طالبان رو به افزایش بوده، در تازه ترین گزارش سالانه سازمان جهانی غذا و دارو؛ افغانستان در صدر کشورهای است که نیاز شدید به دارو و سایر تجهیزات پزشکی دارد.
فقر گسترده و نبود ساختارهای تعریف شدهی اقتصادی، عدم قانون مدون برای حکومتداری، نبود حکومت مبتنی بر ساختارهای تعریف شدهی حقوقی در نظام بین المللی، عدم پاسخگویی به مردم و جامعه مدنی، نبود کادرهای مسلکی و با تجربه در سطوح تصمیمگیری اداری و اکادمیک… باعث شده تا کشور به وهله پرتگاه نزدیک شود.
این همه در حالی است که حکومت طالبان ادعا می کنند که امنیت سراسری تأمین شده ومشکلات اقتصادی واجتماعی در حال حل شدن است. اما آنچه در شرایط کنونی بهعنوان واقعیت موجود مطرح میباشد؛ مردم افغانستان اند که پس از خروج نیروهای خارجی، در بیسرنوشتی کامل به سر می برند.
توجیه خروج ایالات متحده آمریکا از افغانستان، نه تنها مرحمی برای زخم مردم این کشور نیست بلکه خود یادآور فاجعهی به سنگینی سقوط یک نظام سیاسی دموکراتیک، برای یک ملتِ در حال فروپاشی است و این بدترین نوع نگاه سیاست کنونی کشورهای حامی دولت افغانستان، برای استقرار صلح و امنیت بهشمار میرود.