تا این‎جای کار، تعدادی از کشورهای جهان در امر مهار ویروس کرونا موفق عمل کرده‎اند. چین به‎عنوان کانون شیوع این ویروس، تمامی افراد آلوده به کووید ۱۹ را شناسایی کرده و آمار ابتلا و مرگ ناشی از آن‎را به حداقل رسانده است. در کنار چین؛ کره‎ی جنوبی، آسترالیا، آلمان، زیلاند جدید، تایوان و عده‎ی دیگر از کشورها در مقابله با ویروس کرونا کارنامه‎ی موفق داشته و آهسته‌آهسته کسب‎وکارها، شهرها، مکاتب، دانشگاه‎ها و بازارهای‎شان را بازگشایی می‎کنند. ویتنام، جمهوری‎های آسیای‌میانه، کره‎ی شمالی، بلاروس، جزایر دورافتاده‎ی شمال و جنوب قطب زمین و عده‎ی از کشورهای امریکای لاتین از همان آغاز همگام با شیوع این ویروس تدابیر احتیاطی لازم را روی دست گرفتند و زمینه‌های همه‎گیری ویروس کرونا را از میان بردند. کشورهای اروپایی با وصف آن‌که از جمله‌ی بزرگ‌ترین قربانیان این ویروس محسوب می‌شود، اکنون کنترل اوضاع را در دست گرفته و آمار مبتلایان و قربانیان این ویروس را پایین آورده‌اند.

اکنون امریکا، روسیه و ایران با کرونا درگیر اند. آمار ابتلا و مرگ‌ومیر ناشی از ویروس کرونا در این کشورها بلند است و کماکان سیر صعودی دارد. با این اوصاف اما مسوولان دولتی و درمانی این کشورها، از مهار کرونا حرف می‎زنند و کارزار کنترل این ویروس را موفق ارزیابی می‎کنند. به همین دلیل عده‌ی از شهرهای امریکا و ایران بازگشایی شده و کسب‌وکارهای کوچک و بزرگ به فعالیت آغاز کرده‌اند.

این در حالی است، که ویروس کرونا در کشورهای با نظام صحی ضعیف و منابع مالی محدود هم‌چنان می‌تازد. براساس گزارش‌ها کرونا در بسیاری از کشورهای جهان سوم از جمله افغانستان به‌صورت گسترده شیوع کرده و به‌سوی همه‌گیرشدن می‌رود. آمارهای‌که روزانه از سوی وزارت صحت عامه‌ی افغانستان به‌نشر می‌رسد، نشان می‌دهد که در روزها و هفته‌های آینده ویروس کرونا به اوج می‌رسد و اگر مردم در امر مبارزه با این ویروس مسوولیت نگیرند و دولت به‌صورت جدی اقدام نکنند، فاجعه‌ی انسانی در راه است.

ظرفیت پایین وزارت صحت‌عامه در تست و تشخیص افراد مصاب به ویروس کرونا، بی‌ثباتی سیاسی و بحران اقتصادی چالش‌هایی است، که فراروی حکومت در امر مبارزه با ویروس کرونا قرار دارد. چالش بزرگ‌تر اما باورها و نوع مواجهه‌ی غیرمسوولانه مردم با خطر همه‌گیری ویروس و بی‌توجهی آنان نسبت به توصیه‌های نهادهای صحی است.

متاسفانه کتله‌ی بزرگی از مردم فکر می‌کنند که کرونا عذاب الهی است و بالای جوامع غیراسلامی (کفار) نازل شده، بنابراین مسلمانان نباید نگران آن باشند. این باور باعث شده است، که در بسیاری از ولایات کشور، مردم توصیه‌های صحی را نادیده بگیرند و این‌گونه زنجیره‌ی انتقال ویروس در جامعه هم‌چنان فعال باقی بماند. چالش دیگری که به‌مردم تعلق می‌گیرد، باور به کوچک‌بودن خطر همه‌گیری در افغانستان است. این باور ظاهرن از میزان پایین آمار رسمی ابتلا و مرگ ناشی از این ویروس که از سوی منابع رسمی به نشر می رسد، در میان مردم شکل گرفته است. مردم با توجه به آمار پایین افراد مبتلا به‌ویروس کرونا در کشور نسبت به سایر جهان، فکر می‌کنند، که خطر هنوز جدی نیست و سرعت شیوع هم بسیار پایین است. به‌همین دلیل با وصف آن‌که مردم در روزهای نخست نسبتن به توصیه‌های صحی توجه می‌کردند و قانون منع تردد را رعایت می‌نمودند، رفته‌رفته نسبت به جدی‌بودن خطر بی‌باور شدند و به توصیه‌های صحی بی‌توجه. ظاهرن مردم فراموش کرده‌اند، که حکومت توان غربال‌گیری کتله‌ی مردم و تست افراد زیاد را ندارند، به‌همین خاطر میزان افراد مبتلا جهش زیاد نداشته‌اند.

واقعیت اما این است، که خطر همه‌گیری ویروس کرونا در افغانستان بیشتر از هرکشور دیگری جدی است. در این کشور، پایه‌های حکومت متزلزل است و نظام صحی به‌شدت ضعیف. در کنار این امر مردم هرگز در امر مبارزه با ویروس کرونا مسوولیت نگرفته و غرق در باورها و اعتقادات منحصر به‌خودشان هستند. با این اوصاف نمی‌توان نگران روزها و هفته‌های آینده نبود. قرار معلوم اگر حکومت جدی اقدام نکنند و مردم به‌خود نیایند و مسوولیت نگیرند، فاجعه‌ی انسانی در راه است.

تاریخ نشر در نسخه‌ی چاپی: ۲۱ ثور ۱۳۹۹ خورشیدی