محمدنسیم نظری
امروز (چهار شنبه ۲۴ جدی)، راس ویلسون شارژدافیر سفارت آمریکا در کابل، در یک رشته تویتی در صفحهی تویترش نوشته است که ما از تشکیل حکومت موقت حمایت نکرده ایم و ایالات متحده نیز طرفدار آن نیست. نتایج مذاکرات صلح افغانستان به خود افغانها بستگی دارد و ما معتقدیم که این نتایج باید منعکس کننده خواستها و آرزوهای مردم افغانستان باشد.
این موضعگیری از سوی مقام بلند پایهی دیپلماتیک آمریکا در کابل در حالی مطرح میگردد، که در این اواخر زمزمههای حکومت موقت از سوی برخی سیاستمداران و شبکههای وابسته بهقدرت در رسانههای جمعی خبر ساز شده است. چندی قبل عطا محمد نور، رییس اجرایی حزب جمعیت و از حامیان دوران انتخاباتی رییس جمهور غنی پس از برکناری، احمد جواد عثمانی وزیر صحت عامه از سوی ارگ ریاست جمهوری، در واکنش به اظهارات رییسجمهور در مورد استعفای عثمانی در نشستی با بزرگان و هوادراناش، گفت که: ” تا کنون به حکومت موقت فکر نکرده است؛ اما حالا در این مورد بهصورت جدی فکر میکنیم و آنرا یکی از گزینههای مناسب برای عبور از بحران کنونی میپندارم”.
در گیرودار بحث حکومت موقت، پس از سفر زلمی خلیلزاد نمایندهی ویژه وزارت خارجه آمریکا در مورد صلح افغانستان، خبری به نقل از او در رسانهها منتشر شد که گویا قرار است در ظرف چهار ماه آینده حکومت موقت در افغانستان جایگزین حکومت کنونی میشود. این اخبار هرچند به شکل رسمی از سوی نهادهای معتبر تأیید نگردید، اما ارگ ریاستجمهوری واکنش تندی در مورد این گفتهها ابراز داشته و حتی دیدار رییس جمهور غنی با خلیلزاد لغو گردید.
به دنبال آن، رییس جمهور غنی بهروز دوشنبه در دانشگاه کابل سیمناری را تحت عنوان “اعمار صلح” که یک بخش آن تا کنون منتشر شده است، برای دانشجویان لکچر داد. رییس جمهور غنی روی اینکه صلح چگونه ساخته میشود، زیربناها و دریافتهای نظری و عملی آن در چگونه ساختاری و بر اساس کدام مبانی طراحی و عملی میگردد؟ بهشکل مفصل توضیح داده و در بخشی از صحبتهایش تأکید کرد که ” صلح با عوام فریبی تأمین نمیگردد”.
او بار دیگر بر موضع قبلیاش در دفاع از جمهوریت و قانون اساسی تأکید کرد و حفظ آنرا در روند صلح ارزشمند خواند. با تمام این وجود و به دور از هیاهوی سیاسی که اکنون به راه افتاده است، واقعیت مسلم آن است که صلح نیاز جدی و مبرم برای افغانستان میباشد. مردم افغانستان طی سالهای زیادی قربانی جنگ و خشونتهای ویرانگری بودهاند و ادامه این کشتارها باعث ایتلاف منافع ملی و امکانات عمومی میگردد.
با این وجود؛ اما آنچه در روند صلح مهم و اساسی شمرده میشود؛ دستاوردهای گذشته مردم و دولت افغانستان است که به هیچوجه و تحت هیچ شرایطی توسط شخص و تیمهای سیاسی قابل معامله و معاوضه نیست. دستاوردهای گذشتهی افغانستان، حاصل رنجها و تلاشهای بی شائبه تمام مردم کشور بوده و باید در میز گفتگوها بهشکل همه جانبه از آن حمایت صورت گیرد. ارزشهای چون حقوق بشر، آزادی بیان و مطبوعات، حقوق زنان و حقوق اقلیتها در کنار دیگر دستاوردها، عمدهترین شاخصهایاند که به هیچوجه نمیتوانند قابل تبادله و تسامح سیاسی واقع گردد.