محمدنسیم نظری
جوبایدن پس از رقابت سخت و نفس‌گیر با رقیب انتخاباتی خود دونالد ترامپ، رییس جمهور برحال ایالات متحده آمریکا توانست پیروز انتخابات ریاست جمهوری شود. این در حالی است که ترامپ تا کنون بر نتایج آرای شمارش شده اعتراض داشته و ستاد انتخاباتی او تأکید کرده‌اند که شمارش آرا را در چند ایالات مهم آمریکا از جمله پنسیلوانیا، به چالش خواهند کشید و به داد عالی آمریکا شکایت می‌کنند.
با این وجود هرچند روند شمارش آرا نشان می‌دهد که بایدن توانسته است بیشترین رأی کالج الیکترال که در نظام حقوقی آمریکا تعیین کننده می‌باشد، را به دست آورد و رییس جمهور منتخب مردم آمریکا شود؛ اما برای رسیدن به کاخ سفید هنوز این پیرمرد با تجربه دنیای سیاست راه دراز و دشواری را به پیش دارد. در بیش از دو قرن تاریخ ریاست جمهوری در آمریکا انتقال قدرت از یک رییس‌جمهور به ریس‌جمهور بعدی صورت آرام و همراه با شأن و منزلت داشته است؛ زیرا که در آمریکا ماهیت دموکراسی به صورت اساسی تثبیت گردیده و کارکرد آن در سطوح مختلف سیاست و حکومت‌داری در نظر گرفته شده است. اما امسال، دونالد ترامپ ضمن ادعای بدون شواهد در باره «تخلف بزرگ در انتخابات» گفته است که قصد دارد نتایج شمارش را به چالش کشیده و به دادگاه ببرد.
بر اساس قانون اساسی آمریکا، پیروز انتخابات ریاست جمهوری، از ظهر روز ۲۰ ژانویه سال بعد(۲۰۲۱) رسمن رییس‌جمهور جدید کشور خواهد بود. هم‌چنین رییس‌جمهور جدید در برابر رییس دیوان عالی کشور سوگند وفاداری یاد نموده و پس از آن فاصله میان کنگره وکاخ سفید را طی خواهد نمود و رییس‌جمهور فعلی با همسرش از او استقبال می‌نماید. با این وجود هرچند تشریفاتی طولانی دیگری در مورد تحلیف رییس‌جمهور در آمریکا نیز در نظر گرفته شده است؛ اما آنچه مهم به‌نظر می‌رسد تسلیم نمودن کرسی ریاست جمهوری توسط ترامپ برای بایدن است که عملن دشوار خواهد بود.
به هرحال آنچه مهم و قابل دقت برای جهان و کشورهای تحت حمایت ایالات متحده آمریکا است، سیاست خارجی آمریکا در قبال کشورهای متعدد دنیا، کنوانسیون‌های بین‌المللی، کشورهای همسایه، کشورهای ذی‌دخل در منابع طبیعی و شاه‌رگ‌های اقتصادی جهان، دولت‌های درگیر جنگ و منازعه و در کل کشورهای که به نحو با آمریکا در ارتباط بوده، می‌باشد.
از آن جمله؛ افغانستان یکی از کشورهای است که نیازمند حمایت‌های بین‌المللی مخصوصن حمایت دولت آمریکا در مقاطع و موارد مختلف است، اکنون که قرار است ترامپ از کاخ سفید خداحافظی کند؛ این‌جا در کابل همگان چشم امید به سیاست های معتدل و بر محور ارزش‌های حقوق بشری و دستاوردهای گذشته‌ی افغانستان دوخته‌اند؛ سیاست‌گران افغانستان به شمول رییس جمهور غنی پیروزی جوبایدن را در انتخابات آمریکا به او و تیم کاری‌اش تبریک گفتند؛ اشرف غنی رییس‌جمهور در یک پیام کوتاه که در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است، ضمن تبریک مقام ریاست جمهوری به جوبایدن، تصریح کرده است که روابط افغانستان و آمریکا تا چهار سال آینده بر مبنای ضرورت‌های مشترک و درک هماهنگ از وضعیت کنونی و آینده افغانستان و جهان ادامه خواهد یافت و این روابط نیازمند دقت در سطوح مختلف و هماهنگی همه جانبه می‌باشد.
اما کم نیستند کسانی که از ناکامی ترامپ دلخور اند؛ گروه طالبان که چندی قبل با نشر بیانیه‌ای در تویتر ادعا کردند که برای پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات پیش رو دعا خواهند نمود، اکنون که بایدن زمام امور کاخ سفید را به عهده می‌گیرد، این گروه و حامیان منطقه‌ای اش نه تنها خوشحال نیستند؛ بلکه خود را در یک بازی شکست خورده و در تقابل نابرابر احساس می‌کنند. در داخل افغانستان برخی از سیاست‌گران نزدیک به گروه طالبان و کسانی که منتظر آمدن این گروه در قدرت سیاسی کشور بودند، نیز از روی کار آمدن رییس‌جمهور جدید در کاخ سفید از حزب مخالف ترامپ(دموکرات) احساس نا امیدی داشته و عصابانی‌اند.
با این حال؛ هرچند هنوز برای قضاوت در مورد سیاست‌های خارجی بایدن قبل از وقت و فاقد عقلانیت سیاسی است؛ اما تجربه‌ی سیاسی آمریکا نشان داده است، که دموکرات‌ها نسبت به جمهوری خواهان از امور بین‌المللی از دید وسیع برخوردار بوده و سیاست خارجی را بر مبنای توافقات بین‌المللی، احترام به‌حقوق بشر، حفظ کرامت انسانی، ثبات در نظم بین‌المللی استوار نموده و تنها در سیاست داخلی پیروی حفظ منافع شهروندان و رسیدگی به‌حقوق آن‌ها در سطوح حکومت‌داری می‌باشند. با این وصف انتظار می‌رود که جوبایدن وکاملا هریس معاون او، سیاست منطقی‌تری نسبت به آسیای میانه و افغانستان وضع نمایند؛ اکنون که افغانستان در آتش جنگ و خشونت داخلی می‌سوزد و گفتگوهای صلح بین‌الافغانی در دوحه‌ی قطر هم‌چنان در حاله از ابهام و پیچیدگی قرار دارد، تغییرات در سطوح رهبری نظام آمریکا می‌تواند معادلات منطقه‌ای را دگرگون ساخته و بازی که ترامپ و خلیل‌زاد با طالبان آغاز کرده بودند، مسیری دیگر را در پیش بگیرد. به هرحال تصمیم در مورد خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان و گفتگوهای صلح، آزمون سخت و دشواری برای بایدن و تیم او در کاخ سفید خواهد بود.
